Değerli Basın Emekçileri;

11/06/2021

Türkiye’ye getirilen, getirileceği söylenen, gelebilecek olan ve üretilecek tüm aşıların etkililik, etkinlik ve güvenlik düzeyi, yaş, cinsiyet, genetik miras, var olan sağlık durumuna göre değişiklik gösterebildiği açıktır. Konularında yetkin farmakoloji, immünoloji, viroloji, mikrobiyoloji, enfeksiyon hastalıkları, halk sağlığı ve epidemiyoloji uzmanlarından oluşan ve hiçbir çıkar çatışması söz konusu olmayan bilim insanlarından oluşturulacak bir kurulunda dahil edildiği; Aşı konusunda tereddüde yol açan nedenlerin başında yer alan risk/yarar ikileminin ortadan kaldırılması, aşıların ticari grupların kısa vadeli çıkarlarından korunması,  bağışıklama çalışmalarının başarılabilmesi, uygulanan aşı programlarına duyulan güvenin sağlanması, aşı kararsızlığı, aşı hizmetlerinin ulaşılabilirliğine rağmen aşıların kabulünde gecikme veya reddetmenin önlenmesi, kısa ve uzun vade de etkililik, güvenlilik, kalite ile ilgili verilerinin kamuoyu ile şeffaf bir şekilde paylaşılabilmesi, olası zararların önüne geçilebilmesi, engellenmesi amacıyla, Anayasa’nın 98’inci ve İçtüzüğünün 104’üncü ve 105 inci maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılması için gereğini arz ve teklif ettik…

Aşılama hizmetleri olmasına rağmen aşıyı kabul ya da reddetmede gecikme; aşı konusunda tereddüt olarak tanımlanmaktadır. Aşı konusunda tereddüde yol açan nedenlerin başında ise risk/yarar ikilemi bildirilmektedir. Bağışıklama çalışmalarının başarısı, uygulanan aşı programlarına duyulan güvene bağlıdır. Aşı kararsızlığı, aşı hizmetlerinin ulaşılabilirliğine rağmen aşıların kabulünde gecikme veya reddedilme olarak tanımlanmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü Aşı Danışma Grubu (SAGE), aşı kararsızlığında etkili faktörleri rahatlık, aşıya ulaşmada zorluk ve güven eksikliği olarak sıralamaktadır. Rahatlık, aşıyla önlenebilir hastalıklardan doğabilecek risklerinin düşük olduğu ve aşılamanın gerekli bir önleyici eylem olarak görülmediği durumlarda karşımıza çıkıyor. Aşıya ulaşmada zorluk, kişi mevcut sağlık hizmetlerinin yetersiz olması ve kişinin aşıya erişim sağlamaması ile ilgili. Güven eksikliği ise, aşıların etkinliği ve güvenliği ile beraber sağlık politikalarının, hizmetlerinin ve sağlık profesyonellerinin güvenilirliği ve yeterliliğini kapsamaktadır. 6 ay önce BioNTech aşısının güvenilir olmadığını ima eden ve sonra uygulamaya alan Sağlık Bakanı’nın açıklaması örnek teşkil etmektedir.

Kamuoyuna saygıyla duyurur, gündeminize almanızı rica ederiz.

Saygılarımızla,


Dr. Habip EKSİK
HDP Iğdır Milletvekili 

Sağlık,Aile Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu

                          TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Türkiye’ye getirilen, getirileceği söylenen, gelebilecek olan ve üretilecek tüm aşıların etkililik, etkinlik ve güvenlik düzeyi, yaş, cinsiyet, genetik miras, var olan sağlık durumuna göre değişiklik gösterebildiği açıktır. Konularında yetkin farmakoloji, immünoloji, viroloji, mikrobiyoloji, enfeksiyon hastalıkları, halk sağlığı ve epidemiyoloji uzmanlarından oluşan ve hiçbir çıkar çatışması söz konusu olmayan bilim insanlarından oluşturulacak bir kurulunda dahil edildiği; Aşı konusunda tereddüde yol açan nedenlerin başında yer alan risk/yarar ikileminin ortadan kaldırılması, aşıların ticari grupların kısa vadeli çıkarlarından korunması,  bağışıklama çalışmalarının başarılabilmesi, uygulanan aşı programlarına duyulan güvenin sağlanması, aşı kararsızlığı, aşı hizmetlerinin ulaşılabilirliğine rağmen aşıların kabulünde gecikme veya reddetmenin önlenmesi, kısa ve uzun vade de etkililik, güvenlilik, kalite ile ilgili verilerinin kamuoyu ile şeffaf bir şekilde paylaşılabilmesi, olası zararların önüne geçilebilmesi, engellenmesi amacıyla, Anayasa’nın 98’inci ve İçtüzüğünün 104’üncü ve 105 inci maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılması için gereğini arz ve teklif ederim.

                                                                                                        Dr. Habip EKSİK

                                                                                                   Iğdır Milletvekili

ÖZET

Aşı, yaşam kurtaran büyülü bir keşiftir. Aşılar çiçek, çocuk felci, kızamık, boğmaca, difteri, tetanos gibi hastalıkların azaltılmasında; bu hastalıklardan ölümlerin ve sakatlıkların önlenmesinde etkili olmuştur. Aşılar her yıl yaklaşık üç milyon insanın ölümünü engellemektedir. COVID-19 pandemisinde de güvenli ve etkili aşılar ile yapılacak yaygın aşılamanın, salgını kontrol altına almaya katkı sağlayacağı açıktır. Ancak herhangi bir tıbbi girişimde bulunabilmek için beklenen yararın olası zararlardan fazla olması gerekir. Geliştirilen COVID-19 aşılarına ilişkin değerlendirme yapabilmek için elimizde yeterli sayı ve nitelikte bilimsel bilgi olmalıdır. Yeterli nesnel kanıt olmaksızın yapılacak uygulamalar sadece pandemi sürecinde yürütülecek aşı çalışmalarını değil genel bağışıklama programı kapsamındaki çalışmaları da olumsuz etkileyecektir.

Aşılama hizmetleri olmasına rağmen aşıyı kabul ya da reddetmede gecikme; aşı konusunda tereddüt olarak tanımlanmaktadır. Aşı konusunda tereddüde yol açan nedenlerin başında ise risk/yarar ikilemi bildirilmektedir. Bağışıklama çalışmalarının başarısı, uygulanan aşı programlarına duyulan güvene bağlıdır. Aşı kararsızlığı, aşı hizmetlerinin ulaşılabilirliğine rağmen aşıların kabulünde gecikme veya reddedilme olarak tanımlanmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü Aşı Danışma Grubu (SAGE), aşı kararsızlığında etkili faktörleri rahatlık, aşıya ulaşmada zorluk ve güven eksikliği olarak sıralamaktadır. Rahatlık, aşıyla önlenebilir hastalıklardan doğabilecek risklerinin düşük olduğu ve aşılamanın gerekli bir önleyici eylem olarak görülmediği durumlarda karşımıza çıkıyor. Aşıya ulaşmada zorluk, kişi mevcut sağlık hizmetlerinin yetersiz olması ve kişinin aşıya erişim sağlamaması ile ilgili. Güven eksikliği ise, aşıların etkinliği ve güvenliği ile beraber sağlık politikalarının, hizmetlerinin ve sağlık profesyonellerinin güvenilirliği ve yeterliliğini kapsamaktadır. 6 ay önce BioNTech aşısının güvenilir olmadığını ima eden ve sonra uygulamaya alan Sağlık Bakanı’nın açıklaması örnek teşkil etmektedir.

GEREKÇE

Pandemi ile mücadelenin en yaşamsal aracı olan aşıların Türkiye’de uygulanma süreci, en küçük bir hatayı kaldırmayacak önemdedir. Sağlık Bakanlığı’nı Türkiye’de uyguladığı, uygulamayı planladığı aşılar için etkililik, güvenlilik, kalite değerlendirmesinde kullanılan tüm verileri bağımsız araştırmacılara da açmaya; karar verme mekanizmalarına bağımsız araştırmacı ve kurumları da katabilmelidir. Bu ölçütler kullanılmadan verilecek kararların toplum sağlığı açısından onarılmaz risklere ve aşılara yönelik güvensizliğe yol açacağını ve sonuç olarak şimdikinden daha kötü bir halk sağlığı sorunu yaratabileceğini; bunun sorumluluğunun uygulanan sağlık politikalarında, Sağlık Bakanlığına ait olacağı açıktır. Aşı, insanlığın müşterek bir değeridir. Diğer toplumsal müştereklerde olduğu gibi, aşıları da ticari grupların kısa vadeli çıkarlarından korumak için toplumsal bir bakış açısı gereklidir Etkili, güvenli ve nitelikli bir aşı hepimizin hakkıdır!

Bilim insanları adeta bir yarış halinde Covid-19’a karşı aşı geliştirmeye çalışırken, uzmanların tek dileği birden çok firmanın istenen sonuca ulaşmasıydı. Ne kadar çok çeşit aşı üretilirse o kadar çok insanın bundan faydalanacağı düşünüldü ama şimdi farklı koruma oranları, doz aralıkları ve etkinlik yöntemleriyle toplumda kafa karışıklığına ve güvensizliğe neden oldu. Koronavirüs zamanla mutasyon geçirdi ve uzmanlarca daha tehlikeli olduğu belirtilen varyantlar üretti. Dolayısıyla, etkin olduğu kanıtlanan ilk aşılar bu varyantlarla ve onların sebep olduğu suşla pek karşılaşmadı. Türkiye’de yeni vakaların yüzde 85’inin Britanya varyantı kökenli olduğu belirtildi. Ancak yaygın olarak vurulan Sinovac ve diğer aşıların etkinliği varyantlara karşı henüz değerlendirilmedi.

Aşıların işe yaraması zaman alıyor ve etkinliğin ölçüldüğü zaman dilimleri araştırmadan araştırmaya farklılık gösteriyor. Bazı çalışmalarda, önceden var olan sağlık durumu olanlar dahil edilmezken, bazılarında bunlar dahil edilebiliyor. Aşıların etkinlik ve güvenlik düzeyi, yaş, cinsiyet, genetik miras, var olan sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilir. Etkililik, güvenlilik, kalite ile ilgili verileri şeffaf bir şekilde paylaşılmayan ve bağımsız bilimsel kurul tarafından değerlendirilmeyen hiçbir aşı toplumun sağlığı ve geleceği için yaygın uygulanmamalıdır

Türkiye’ye getirilen, getirileceği söylenen, gelebilecek olan ve üretilecek tüm aşıların etkililik ,etkinlik ve güvenlik düzeyi, yaş, cinsiyet, genetik miras, var olan sağlık durumuna göre değişiklik gösterebildiği açıktır. Aşı konusunda tereddüde yol açan nedenlerin başında yer alan risk/yarar ikileminin ortadan kaldırılması, aşıların ticari grupların kısa vadeli çıkarlarından korunması,  bağışıklama çalışmalarının başarılabilmesi, uygulanan aşı programlarına duyulan güvenin sağlanması, aşı kararsızlığı, aşı hizmetlerinin ulaşılabilirliğine rağmen aşıların kabulünde gecikme veya reddetmenin önlenmesi, Kısa ve uzun vade de etkililik, güvenlilik, kalite ile ilgili verilerinin kamuoyu ile şeffaf bir şekilde paylaşılabilmesi, olası zararların önüne geçilebilmesi, engellenmesi amacıyla, konularında yetkin farmakoloji, immünoloji, viroloji, mikrobiyoloji, enfeksiyon hastalıkları, halk sağlığı ve epidemiyoloji uzmanlarından oluşan ve hiçbir çıkar çatışması söz konusu olmayan bilim insanlarından oluşan bir kurulunda dahil edildiği Meclis araştırması açılması elzemdir.