DİL EĞİTİMİNDEKİ GERİLEME

09/06/2021

Liseye Giriş Sınavı (LGS)  Pazar günü yapıldı.  Sınava ilişkin bir ayrıntı dikkatlerden kaçtı.  Oysa ki bu ayrıntı Türkçe eğitimi konusunda kaygı verici bir başlangıcın işaretidir.

Pazar günkü LGS’de dilbilgisinden sorular sorulmadı.  Bir ilk oldu.

Açıklanmayan neden ne olursa olsun, bu uygulama gelecek yılda dilbilgisi eğitimine daha önemsiz yaklaşıma yol açacaktır, öğrenciler nezdinde.  Zaten dilbilgisi, bir üvey evlat muamelesi görmektedir, bir de sınavda yerinin olmaması olumsuz durumu daha da derinleştirecektir.

İlk ve ortaöğretimde dil eğitimi neden daha önemlidir?

Bir kere diğer derslerdeki başarı, öğrencinin Türkçe’yi ne kadar iyi kullanmasına bağlıdır.  Dili iyi kavrayan genç adam okuduğunu daha iyi kavrar; kavradığını da daha kapsamlı ve daha düzgün anlatır. Gerek yazılı gerek sözlü iletişimde başarılı olan öğrencilerin temel özelliği dili iyi  kullanmasıdır.  Bu da ancak dilbilgisi eğitimi ile olur.

Yine ilk ve orta eğitimde matematik ve dilbilgisi dersi birbirine benzer özellikler gösterirler.  Biri ilişkileri rakamlar üzerinden, diğeri kavramlar üzerinden yürütür.  Her ikisi de belirli bir zeka düzeyi gerektirir.  Dikkat ediniz, matematik dersinde başarılı öğrenci mutlaka dilbilgisinden de ileri düzeydedir.  Buradan hareketle; okulda öğrencilerin zeka düzeyini yükseltmede her iki ders en geçerli olandır.

Türkçemiz dünya dilleri arasında önemli bir yere sahip.  Onu gereğince bilmek hem kişi açısından, hem ülkemiz açısından gereklidir.  Ancak onunla ilk defa karşılaşan genç dimağların gözleri kamaşır.  Binllece yılın birikimi sözler; değerli taşlar gibi kırmızı, sarı, yeşil renkleriyle ak boyalarıyla okula başlayanların önüne serili durmaktadır.  Dilbilgisi öğretimiyle taşlar avuçlanacak, parmaklar arasından güneşli sular gibi dökülen sözler inci dizisine dönüşecektir.  Güzel söze sahip gençler, bu etkili silahı bir ömür boyu kuşanacaklar.

Dili iyi kullanmak; hayatın her alanında her yaşta geçer akçedir.  Dilekçede kullandığınız sözdizimi, konuşurken seçtiğiniz etkili sözler  ya da kişiler arasında kurduğunuz yapıcı iletişim okul sıralarında aldığınız dil eğitimi kaynaklıdır.  Güzel konuşmak ve güzel yazmak kalıtsal bir durum değildir; okulda aldığınız nitelikli dil eğitimi bu kazancın temel etkenidir.

Günümüzde sıradan insanımız bir dilekçeyi bile düzgün bir Türkçe ile yazamıyorsa, şehirlerde sözümona bir “şehirli” gibi yaşamaya özenen yurttaşlar hala mahalli şiveyle konuşuyorlarsa bunun sebebi temel bir dilbilgisi eğitimi alamamış olmalarındandır.  Ne villa, ne son model araba, ne para ne pul,…insanı insan gibi gösteren özellik dilini güzel kullanmasıdır.

Yunus Emre çağlar ötesinden boşuna seslenmemiş:

“Söz var kese savaşı

Söz var kestire başı

Söz var ağulu aşı

Yağ ide bal ide bir söz”