15/05/2021

ÇATALZEYTİN MEKTUBU

Zeki Sarıhan

Yazının başlığına bakıp Çatalzeytin’den mektup yazdığımı sanmayın. Bu salgın günlerinde nerde o şans? Nerdeyse oturduğum sitenin dışına çıkmış değilim. “Çatalzeytin Mektubu” birkaç aydır bana de gönderilmekte olan bir gazete adı.

Çatalzeytin, Kastamonu’nun küçük bir ilçesi. Merkez nüfusu 2.600 kadar. Ama 41 köyü var. Köyleriyle birlikte nüfusu 2020’de 7.299. 15 yıldır nüfus yerinde sayıyor.

Çatalzeytin’e kıyı boyunca sıralanan Cide, İnebolu, Abana, Bozkurt’tan sonra varılır. Sinop yönünden giderseniz, Ayancık ve Türkeli’dan sonra Çatalzeytin’e ulaşırsınız. Kastamonu’nun sahil kasabaları bir derenin denize ulaştığı yerlerde teşbih taneleri gibi sıralanır. Arkalarında kervan geçmez, doğayla iç içe köyler bulunur. Bu yollarda araba sürmek marifet ister. Benim bu yollardan geçmişliğim vardır.

Çatalzeytin’den Emin Türkay Öztürk, her ay hemşerilerine birinci hamur kâğıda renkli basılan bir “mektup” gönderiyor. Bunun adına “Mektup” denmesinin nedeni, daha çok gurbette bulunan Çatalzeytinlilere haber ulaştırma isteğinden kaynaklanıyor olmalı. Zira kerestecilikten başka bir sanayinin olmayışı yöre halkının İstanbul’a göçüyle sonuçlanmış. 

Çatalzeytin Mektubu 39 yıldır çıkıyor. Onu gazetenin genel yayın yönetmeni Emin Türkay Öztürk, Kastamonu Gölköy Enstitüsü mezunu ve Çatalzeytin İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü de yapmış olan babası Mustafa Öztürk’ten devralmış. Hayırlı evlat böyle olur dedirtircesine babasının hayatı, çalışmaları ve onu tanıyanların tanıklıklarından oluşan bir kitap da bastırmış. (Mustafa Öztürk’ün Eğitim Anıları, Emin Türkay Öztürk, Ankara, 2020, Çatalzeytin Mektubu Gazetesi, 192 sayfa.)

Eskiden yerel basının önemi daha fazlaydı. Merkezlerde basın sanayinin gelişmesi ve ulaşımın hızlanması ve yaygınlaşmasıyla yerel basının gücü azalmıştı. Günümüzde ise televizyon ve internetin yaygınlaşmasıyla günlük ulusal basın da büyük tiraj kaybına uğradı. Gene de her ilde ve birçok ilçede günlük, haftalık, aylık gazeteler çıkıyor. Bunların büyük çoğunluğu resmî ilan gelirleriyle ayakta duruyor. Birçok yerel gazete, mesleği babasından devralmış kişiler tarafından çıkarılıyor. Bunların bir kısmı aynı zamanda düğün davetiyesi ve fatura basan matbaalarının da gelirlerine güveniyor. Bu gazete ise İstanbul’da basılıyor. Bu gazetelerin birçoklarının baskı sayısı 300-500 arasındadır. Kent veya kasaba içinde abonelere elden dağıtılır. Uzaktaki abonelere posta ile gönderilir.

Çatalzeytin Mektubu’nun son gelen 30 Nisan 2021 tarihli 439. Sayısı 12 sayfa. Bunun içerideki dört sayfası Çatalzeytin’de, Kastamonu’da ve İstanbul’da faaliyet gösteren Çatalzeytinlilere ait işletmelerin bayram kutlaması. Küçücük ilçede bulunan birçok işletme de birer kutu ilan vererek kasabalarındaki bu kültür ocağını desteklemişler.

Çatalzeytin Mektubu’nun göze çarpan bir özelliği ilçedeki her olayı haberleştiriyor olması. Yazılar içinde Doğrudan Çatalzeytin’le ilgili olmayan pek az. Gazeteyi çıkaranlar yıllarca okullar arasında bilgi yarışmaları yapmışlar. Öğrencilere sorulanların tamamı yerel tarihle, yerleşim yerleri, dili ve gelenekleriyle ilgili. Karadeniz’in kışın sert dalgalarla dövdüğü bu kıyılarda yerli tarih ve kültürü yaşatmaya çalışan Öztürk ailesi, ne yaptığını ve yapacağını biliyor.

O ay hangi köyde, hatta gurbetteki hemşerilerinden kimler ölmüş, hiç birini atlamadan yazarak sayfalarında yer veriyor. Hangi yeni işyeri açılmış, el değiştirmiş, memurlardan hangileri göreve başlamış ve emekli olmuş, Böylece Çatalzeytin’in bir bakıma günlüğünü tutuyor. Son sayıda 30’u İstanbul’da 36’sı Çatalzeytin’de ölen kişilerin kimlik bilgilerine ve 30’unun fotoğrafına yer verilmiş.

BANA GELENLER: Fatsa Güneş (Haftalık gazete), Edebiyat Nöbeti (Aylık dergi, Bafra), Bütün Dünya (Başkent Üniversitesi, aylık dergi), Bilim ve Gelecek (Aylık dergi, İstanbul), Delikliçınar (Aylık Edebiyat Dergisi), Karamanname (Karaman Kültür ve Eğitim Vakfı’nın altı aylık Kent dergis, Karaman), Adabelen (Ortaklar Öğretmen Okullular –Adabelenlileler- Derneği  Eğitim Kültür Edebiyat, Sanat, Aktüalite Dergisi, Üç aylık, İzmir), Çatalzeytin Mektubu (Aylık gazete, Çatalzeytin) (14 Mayıs 2021)

zekisarihan.com